Een Google Keep of Microsoft OneNote alleen voor jou: zonder advertenties en zonder profielopbouw. Met als extra’tje de mogelijkheid om elke notitie te delen met je vrienden. Dat is hoe ik Quodari zou omschrijven. Het idee komt van Aart Joppe, die zijn sporen verdiende in de business intelligence-consultancy; Paul Pennarts runt de start-up vanuit Montfoort. Ik sprak met Paul over dit nieuwe private sociale netwerk.
Paul Pennarts van Quodari
De stelling “als je er niet voor betaalt, ben je zelf het product” heeft bijna geen toelichting meer nodig. De manier waarop grote techbedrijven geld verdienen over de ruggen van hun gebruikers stuit inmiddels zoveel mensen tegen de borst dat er een grote tegenbeweging op gang is, gesteund door de Europese politiek.
Deze tegenbeweging uit zich in strengere wet- en regelgeving waarmee Europa probeert de techreuzen te beteugelen. Een moeilijke weg, want technologie is de wetgever altijd drie stappen voor en de zakken van Silicon Valley zijn diep genoeg voor de beste advocaten. Een andere weg is de ontwikkeling van privacyvriendelijke alternatieven. Quodari is er eentje uit die laatste categorie.
Keep & Share als basisfunctionaliteit
Vanuit gebruikersperspectief is het startpunt voor Quodari een collectie: een verzameling documenten, foto’s en filmpjes. Je kunt zo’n collectie voor jezelf maken, als een soort persoonlijk dagboek. Vervolgens kun je ervoor kiezen om een collectie met iemand te delen. Delen kan alleen met een andere Quodari-gebruiker waar jij mee verbonden bent. Vervolgens krijg je de keuze of die ander ook items mag toevoegen aan jouw collectie. Een combinatie van ‘keep’ en ‘share’ dus, waardoor Paul het een privaat sociaal netwerk noemt.
In de positionering van Quodari staat privacy voorop. De data is van de gebruiker. Alles is encrypted. Het medium is advertentievrij. Er draait geen monitoring en analytics.
En mocht een andere partij Quodari ooit willen overnemen, dan is er een juridische constructie waarbij inlijving door een privacy-vijandig bedrijf tegengehouden kan worden. Jouw collecties kunnen zonder kosten tot 2GB in beslag nemen. Boven deze limiet moet je een abonnement afsluiten.
Decentraal en open, in de geest
Quodari is in bèta en nog niet als native app te installeren. Een bewuste keuze, want in de zoektocht naar Problem/Solution Fit is een webapp meer dan voldoende om feedback op te halen. De bèta heeft - zonder marketingcampagne - zo’n 3.000 gebruikers. Dat moeten er snel meer worden, want Paul berekende dat Quodari 15 miljoen Europese gebruikers nodig heeft, van wie er 1,5 miljoen converteren naar betalende klanten. De start-up neemt vier jaar de tijd om dit doel te bereiken.
Paul vindt dat Quodari in de geest van het decentrale internet gemaakt wordt, zonder gebruik te maken van radicaal decentrale technologie als blockchain of Solid. Quodari bouwt iets nieuws bovenop bestaande centrale infrastructuur. Alle data staat versleuteld op Europese servers van Leaseweb, een hostingpartij die gaat voldoen aan de Europese cloud-richtlijn Gaia-X. Alleen met een gerechtelijk bevel kan de data eraf gehaald worden.
Ook is Quodari bewust niet open source: het privacyfundament staat voorop en dat is volgens Paul voor een deel onverenigbaar met de public stack-gedachte van de Waag. Quodari wordt gebouwd in PHP. De code is gesloten, maar Paul laat de code wel regelmatig extern auditen.
Sterk in delen, zwak in viraal
Tijdens de demo die Paul mij geeft zie ik duidelijk de sterke kanten van Quodari:
- Je hebt volledige controle over wat je deelt met wie.
- Je deelt sowieso alleen dingen met mensen met wie jij zelf een connectie hebt gelegd in Quodari.
- Je bepaalt helemaal zelf hoe je collecties noemt en omschrijft, waarmee je ze op je eigen manier kunt organiseren.
- Met één druk op de knop zie je alles wat jouw vrienden aan hun collecties hebben toegevoegd.
- Ook het samenwerken aan eenzelfde collectie in groepsverband zie ik prima voor me.
De interface is zodanig opgezet dat een versie lanceren in een andere Europese taal relatief eenvoudig is. Het inrichten van support in de betreffende taal is meer werk, vertrouwt Paul mij toe. Quodari is beschikbaar in het Nederlands en Frans; Engels, Italiaans en Spaans zijn in de maak.
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Een gevoel dat me bekruipt tijdens de demonstratie is of sociaal netwerk de lading wel helemaal dekt. Want Quodari is zo goed dichtgetimmerd dat er niets viraal kan gaan. Er is geen systeem van ‘likes’, er is geen algoritme dat suggesties kan doen voor meer van hetzelfde; je deelt echt alleen in een zelf gekozen selecte groep mensen.
En hoewel ik begrijp dat dit een ‘unique selling point’ is, ben ik er ook van overtuigd dat vele gebruikers van sociale netwerken juist actief zijn op social in de hoop om ergens viraal mee te gaan. Als MT/Sprout schrijft dat Quodari Facebook uitdaagt vergelijken ze in zekere zin appels met peren. Tegelijkertijd vertelde een winkelier aan Paul dat hij liever op Quodari zijn klanten probeert te binden dan op Facebook, want op Facebook kijkt de concurrentie mee met alles wat hij doet.
Privacy en gemak: een tegenstelling?
Een ander aspect dat me fascineert is gebruiksgemak. Voor een klant formuleerde ik eens een stelling waarbij ze moesten kiezen tussen óf privacy óf gebruiksvriendelijkheid. In de praktijk hopelijk een paradox, maar ook bij Quodari schoot deze spanning weer door mijn hoofd. Een gevolg van de keuze om niet aan profielopbouw te doen is bijvoorbeeld dat je geen foto’s kunt zoeken waar jij zelf op voorkomt, tenzij je die allemaal met de hand gelabeld hebt. Ik verwacht dat gebruikers op termijn méér (door ‘image recognition’ geleverde) tag- en zoekmogelijkheden gaan eisen. Flickr heeft het als digitale fotodienst niet voor niets afgelegd tegen Google Photos.
Groei gegund, genoeg te ontwikkelen
Quodari speelt slim in op het huidige sentiment. Ze hebben gelijk dat meer en meer mensen begrijpen hoe belangrijk privacy is, zich bewust worden van het gebrek aan privacy bij gratis digitale diensten, en dat mensen er best iets voor willen betalen om online echt privé actief te kunnen zijn. De applicatie is eenvoudig genoeg gemaakt om er zonder veel uitleg mee aan de gang te kunnen gaan. Er lijken voldoende waarborgen ingebouwd om de belofte van privacy waar te maken, ook zonder experimentele technologie onder de motorkap.
Ik ben blij dat mensen als Paul en Aart het voortouw nemen om alternatieven voor big tech te ontwikkelen. En ik hoop dat Quodari op de langere termijn - ook zonder machine learning algoritmes - de gebruiksvriendelijkheid van Silicon Valley zal kunnen evenaren. Ook ben ik nieuwsgierig wat het met de roadmap van Quodari doet wanneer er alsnog decentrale technologie onder komt te hangen. Ik ga ze volgen: met plezier en op de voet!