Een ander licht op digitale identiteit
Technologie moet zorgvuldig ontworpen en toegepast worden om van meerwaarde te zijn voor mensen. Het Open Data Institute maakt zich hier hard voor, net als wij. MERLINQ is daarom lid van dit instituut. Ik volgde vandaag de jaarlijkse ODI Summit en spotte een mooie showcase die ons allemaal aan het denken zet over digitale identiteit.
MERLINQ staat voor ondernemend ontdekken van duurzame manieren waarop individuen meer in hun kracht kunnen staan en de samenleving sterker wordt. We zijn optimistisch en nieuwsgierig, en we zien de potentie van technologie bij het realiseren van onze purpose. Technologie an sich gaat echter geen mens uit zichzelf in zijn kracht zetten. Technologie moet zorgvuldig ontworpen en toegepast worden, waarbij je de balans zoekt tussen de kracht van de machine en unieke menselijke waarden.
Datageletterdheid en transparantie
Een organisatie die zich hard maakt voor zorgvuldige toepassing van technologie is het Open Data Institute (ODI). Het ODI wil dat beslissingen over mensen onderbouwd worden met data zonder dat er mensen slachtoffer worden. Het instituut strijdt voor - en bouwt aan een open data ecosysteem waarin transparantie voorop staat. Ze proberen de ‘data geletterdheid’ van overheden en bedrijven te vergroten met behulp van instrumenten als het ‘data ethics canvas’.
MERLINQ is sinds twee jaar lid van het ODI. Wij geloven in de toegevoegde waarde van open data. 2 november 2021 is het jaarlijkse congres, de ODI Summit. Vandaag luister ik naar presentaties, bekijk ik showcases en praat ik mee in rondetafels over de menselijke toepassing van data.
Een mens is meer dan zijn data
Het thema van dit jaar is “Data <> People”. Een fascinerend onderwerp, kijkend naar de opkomst van iets als de Metaverse. Nee, ik ben inderdaad méér dan mijn data. Tegelijkertijd kan ik in de toekomst een 100% datagedreven kopie van mijzelf maken die letterlijk een eigen leven gaat leiden in een digitale schaduwwereld. De prachtige en verontrustende film ‘Ready Player One’ laat zien hoe dat zou kunnen werken. Wat is straks de relatie tussen mijn fysieke - en digitale identiteit?
De ODI-showcase ‘Zoom Obscura’ trok mijn aandacht. In dit multidisciplinaire project maakten technische creatievelingen zeven toepassingen die een ander licht werpen op onze constante aanwezigheid in online meetings. De kunstenaars laten bijvoorbeeld de absurditeit daarvan zien of voegen nieuwe mogelijkheden toe.
[Tekst gaat verder onder de afbeelding]
Afbeelding: Martin Disley "How They Met Themselves"
Deep Fake 'for good'
Een van die kunstenaars is Martin Disley. Hij maakte met behulp van deepfake-technologie een applicatie - Deep Fake Doppelgänger - die een bijzondere avatar van jezelf kan maken. Bijzonder, want aan de ene kant is deze avatar realistisch genoeg dat een ander mens jou kan herkennen. Bijzonder, want aan de andere kant kunnen machines de biometrische data van deze avatar niet uitlezen. Herkenbaar voor de mens, anoniem voor de machine.
Disley wil mensen weer de keuze geven om blootgesteld te worden aan gezichtsherkenning, in plaats van dat surveillance-technologie ons wordt opgedrongen. Door iemands gelijkenis los te koppelen van haar biometrische data wordt dat mogelijk. Daarnaast geeft Disley een 180-graden draai aan het narratief rond deepfake-technologie. We zouden er hulpeloos en passief van worden; continu voor het lapje gehouden. Dit project zet dezelfde technologie in en bereikt het omgekeerde.
Ik ben blij dat we lid zijn van het Open Data Institute waardoor een mooi project als ‘Zoom Obscura’ op mijn pad komt.